Historia Polinezji Francuskiej

Polinezja Francuska została zasiedlona już w IV-IX wieku n.e., a jej pierwszymi mieszkańcami byli osadnicy z Ameryki Południowej. W latach 20. XVI wieku, w konsekwencji wyprawy Ferdynanda Magellana, na wyspy te dotarli Europejczycy. Ich obecność na rajskich wyspach otworzyła nowy rozdział w dziejach tej części świata i doprowadziła do powstania terytorium, które do dziś wyróżnia się swoim ustrojem politycznym. 

Widok na Zatokę Papeete, wyspa Tahiti. Autor nieznany. Ilustracja opublikowana w Magasin Pittoresque, Paryż, 1843 r.

Wyprawa Magellana była pierwszą, lecz nie ostatnią ekspedycją europejską nastawioną na podbój tej części świata. Sporo uwagi wyspom tworzącym Polinezję Francuską poświęcono w XVIII wieku. W tym czasie po Pacyfiku żeglowało wielu znanych podróżników, których wyprawy śledziły elity ówczesnej Europy.

Jednym z ich bohaterów stał się James Cook. Odkrył on Wyspy Towarzystwa, którym nadał nazwę mającą przypominać o zasługach Królewskiego Towarzystwa Geograficznego w Londynie (sponsora jego wypraw). Na Tahiti jako pierwszy Europejczyk dotarł w 1767 roku angielski kapitan Samuel Wallis, z kolei wyspę Bora Bora odkrył w 1722 roku holenderski żeglarz, Jacob Roggeveen.

O początkach Polinezji Francuskiej można mówić dopiero od połowy XIX stulecia, kiedy to kolejne wyspy regionu trafiały pod protektorat Francji i pod jej skrzydłami łączyły się w większe jednostki administracyjne. Zalążkiem dzisiejszego kraju zamorskiego stały się wyspy Tahiti i Moore’a, następnie dołączyły do nich Markizy, archipelag Toubai oraz Wyspy Towarzystwa. W połowie XIX wieku zaczęto również używać określenia „Polinezja Francuska”, które obowiązuje do dziś. 

W początkach XX wieku nasilił się proces łączenia poszczególnych wysp Polinezji w jedną kolonię, którą w 1946 roku oficjalnie uznano za terytorium zamorskie Francji. W 1977 roku Polinezja Francuska otrzymała znaczną autonomię wewnętrzną. Od 2004 roku Polinezja funkcjonuje jako kraj zamorski, a określenie to podkreśla dużą niezależność tego terytorium od Francji. 

W połowie XX wieku Polinezja Francuska okazała się obszarem o strategicznym znaczeniu. W czasie II wojny światowej wyspa Bora Bora zasłynęła jako jedna z najważniejszych baz wojskowych, z jakich korzystała amerykańska armia na Pacyfiku. Na szczęście działania wojenne nie dotknęły wyspy, dzięki czemu już w latach 60. XX wieku stała się ona wakacyjnym rajem, opierającym swą gospodarkę głównie na turystyce.

Nie był to jedyny wojenny akcent w tej rajskiej części świata. Pod koniec lat 60. XX wieku Francuzi, wykorzystując położenie wysp, zaczęli przeprowadzać na ich terenie próby nuklearne. Zakończono je w latach 90. XX wieku, choć już w 1985 roku układ z Rarotonga uznał ten rejon Pacyfiku za strefę bezatomową.